Mezopotamya Kültür Merkezi’nin (MKM) Kürt halkının tarih boyunca yaşadığı savaşları, yıkımları, acıları, sevinçleri, kahramanlıkları ve aşklar ile Kürt toplumsal yaşamını sözlü olarak günümüze taşıyan dengbêjlik geleneğini yaşatmak için çalışmalarını sürdürüyor. Bir yandan popüler kültür, diğer yandan asimilasyon ve inkar politikalarına karşı kültürel direnişin en önemli unsurlarından biri haline gelen dengbêjlik, unutturulmaya çalışılan Kürt tarihini canlı bir hafıza olarak yaşatıyor.
DENGBÊJ YAŞAMIN GERÇEKLİĞİ
MKM bünyesinde dengbêjlik ve farklı sanat çalışmaları yürüten Weysî Ermiş, dengbêjliğin ve kültürel direnişin önemini anlattı. Ermiş, dengbêjliği “Sesin melodiyle birleştirerek toplumsal yaşamın gerçekliğini dile getiren bir sanat” olarak tanımlayarak, bunun yaşamın kendisi olduğunu söyledi. Dengbêjliğin Kürt toplumunda yaşanan acıları, savaşlar, aşklar ve toplumsal olayları anlatan sözlü bir sanat olduğunu belirten Ermiş, bu kültürün içinde güçlü bir edebiyatı da barındırdığının altını çizdi.
ASİMİLASYONA KARŞI DENGBÊJLİK
Ermiş, son 15 yılda müzikal sanatın gelişimiyle dengbêjliğin önemini yitirdiğini ifade ederek, “Kapitalist modernitenin burjuva kültürü içerisinde toplumun asimilasyona uğratılmasıyla, dengbêjliğin önemini yitirdiğini ve unutulmaya yüz tuttuğunu söyleyebiliriz. Ancak bizim de bu unutturulmaya karşı da çalışmalarımız sürüyor” dedi. Birçok kentte dengbêj evlerinde yeni sanatçıların yetiştirilerek, kültürü kuşaktan kuşağa aktarmaya çalıştıklarını, temel amaçlarının dengbêjlik kültürünü yaşatmak ve hissettirmek olduğunu vurgulayan Ermiş, öte yandan Kürt diline yönelik asimilasyona karşı direnç oluşturmaya çalıştıklarını söyledi.
KÜRT HALKININ ÖZÜ
Dengbêjlikte kendi özünü bulduğunu dile getiren Ermiş, “Kültürel ve toplumsal olarak orada bir kimliğin oluştuğunu hissediyorum. Dengbêjliğe yakınlaştıkça kendimi bulduğumu hissediyorum. Bu kültürün Kürt sanatında ciddi bir yeri var. Dengbêj yaşamın kendisidir. Aynı zamanda asimilasyona karşı en güçlü duran sanat alanlardan biridir. Kürt halkı da kendi özünü dengbêjlikde buluyor” ifadelerini kullandı.
GENÇLER DENGBÊJLİĞE YÖNELİYOR
Ermiş, devletin Kürt dili ve kültürüne yönelik baskılarına dikkat çekerek, anadilde sanatın önemine vurgu yaptı. Gelişen kapitalist kültürün gençleri kıskacına aldığını belirten Ermiş, bu noktada Kürt gençlerine dikkatli olmaları uyarısında bulundu. Ermiş, Kürt gençlerinde ciddi bir aydınlanma ve öze dönüş yaşandığını da sözlerine ekledi.